Czechy są idealnym kierunkiem dla wielbicieli zwiedzania. Nigdzie indziej na świecie nie znajdziemy tylu cennych obiektów i pereł architektury na tak niewielkiej powierzchni kraju. Wybieramy się w podróż szlakiem najpiękniejszych zabytków w Czechach.
Praga. Królowa europejskich stolic
Stolica Czech od zawsze odgrywała ważną rolę w dziejach kraju i Europy. Nie bez powodu zyskała miano „Matki Miast” czy „królowej europejskich stolic”. Centrum Pragi, wraz z Zamkiem Praskim, Mostem Karola, licznymi kościołami i pałacami, wpisane zostało na listę UNESCO.
Miasto zachwyca swoją urokliwą starówką, która przypomina muzeum pod gołym niebem. Ale to tylko jedno z bardzo wielu niezwykłych miejsc w stolicy. Uwagę zwraca słynna Galeria Tańczący Dom, która rozsławiła Pragę na całym świecie. Symbol nowoczesnej praskiej architektury stał się popularną atrakcją turystyczną oraz otrzymał szereg prestiżowych nagród. Z kopuły można podziwiać panoramę miasta.
Mniej znanym, ale ciekawym miejscem jest Žižkov, czyli typowa dzielnica robotnicza Pragi, w której toczy się prawdziwe życie. Niektórzy twierdzą, że jest tu najwięcej knajp na metr kwadratowy w całej Europie. Nową atrakcją tej dzielnicy jest trasa edukacyjna z informacjami (również w języku polskim) o historii, najciekawszych budynkach i postaciach związanych z tą częścią miasta.
Praga nazywana bywa także „Miastem o Stu Wieżach”. Znajdziemy tu kilka tysięcy wież i wieżyczek, dzwonnic oraz zabytkowych wież ciśnień. Warto wymienić tutaj choćby letenską wieżę ciśnień (26 metrów) zbudowaną w stylu neorenesansowym, z zegarem na samym szczycie. Jest też wieża widokowa na wzgórzu Petřín (378 m n.p.m.), która wznosi się nad samym centrum Pragi. Z kolei nowomłyńska wieża ciśnień należy do najciekawszych zabytków techniki.
Charakterystycznym punktem w Pradze jest nadajnik telewizyjny stojący w Žižkovie. To nie tylko najwyższa budowla w mieście, lecz także najwyższa platforma widokową w Czechach (mierzy 216 metrów). Widoki roztaczające się z samej góry są naprawdę niezwykłe.
Czechy Środkowe – Kutna Hora i Přibram
Obowiązkowym punktem na turystycznej mapie Czech powinna być Kutna Hora. W średniowieczu, dzięki kopalniom srebra, stała się najważniejszym i najbogatszym miastem w Czechach. O wspaniałej przeszłości tego miejsca świadczą liczne zabytki. To właśnie dzięki nim centrum Kutnej Hory zostało w 1995 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Na uwagę zasługuje też kościół klasztorny w dzielnicy Sedlec ze słynną kaplicą czaszek zaprojektowaną na początku XVIII wieku.
Warto odwiedzić też miasteczko Přibram. Tutejsze sanktuarium na Świętej Górze należy do najsłynniejszych miejsc pielgrzymkowych, a zarazem najcenniejszych zabytków wczesnego baroku w Czechach.
Wielbiciele motoryzacji powinni odwiedzić miasto Mladá Boleslav, którego historia wiąże się z produkcją samochodów marki Škoda. Na miejscu stworzono nawet Škoda Muzeum gromadzące około 500 eksponatów, w tym samochody i motocykle.
Czechy Południowe – Czeski Krumlov i Holaszowice
Południowa część Czech może pochwalić się wieloma zabytkowymi, wręcz bajkowymi zamkami i pałacami. Do najchętniej odwiedzanych miejsc należą charakterystyczny biały pałac w Hlubokej nad Wełtawą, malowniczy czerwony pałacyk Červená Lhota czy zamek Zvíkov, nazywany „królem czeskich zamków”.
Wielbicieli zwiedzania z pewnością zachwyci Czeski Krumlov. To drugie, po stolicy, najchętniej odwiedzane miejsce w kraju. Zabytkowe centrum tego miasta zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
Koniecznie trzeba zobaczyć też Holaszowice (Holašovice). Pochodząca z XIII wieku wioska uważana jest za perłę wiejskiego baroku. Miejsce to, zachwycające pięknymi, barokowymi fasadami budynków, zostało wpisane na listę UNESCO.
Czechy Zachodnie – Pilzno i Karlowe Wary
Kraj pilzneński jest nieodłącznie związany ze stuletnią tradycją produkcji piwa, nazywanego przez Czechów „płynnym chlebem”. Stolica regionu, Pilzno, słynie z niezwykłych zabytków. Warto wymienić tutaj choćby gotycką katedrę św. Bartłomieja z najwyższą wieżą kościelną w Czechach (102 metry) czy słynną Wielką Synagogę – największą tego typu budowlę w Czechach i trzecią co do wielkości na świecie.
Kierując się bardziej na południe od Pilzna, warto odwiedzić też malowniczą wioskę Klenčí oraz urocze miasteczka Domažlice z renesansowymi domami i niezwykłą, krzywą wieżą.
Zachodnie Czechy to także kraj karlowarski słynący z malowniczych miasteczek, wód leczniczych oraz uzdrowisk. Najsłynniejsze z nich tworzą tak zwany trójkąt uzdrowiskowy, do którego należą Mariańskie Łaźnie, Franciszkowe Łaźnie i Karlowe Wary. Ostatnie z wymienionych miejsc przyciąga swoją ozdobną architekturą (głównie z XIX wieku) i malowniczym położeniem w dolinie otoczonej zalesionymi zboczami.
W regionie zwiedzimy także piękne zamki i pałace. Warto wymienić m.in. Zamek Bečov nad Teplą z relikwiarzem św. Maura (drugim pod względem wartości zabytkiem złotniczym w Czechach) czy średniowieczny Zamek Loket malowniczo położony na występie skalnym i otoczony z trzech stron rzeką Ohrza.
Czechy Północne – Rudawy, Czeska Szwajcaria i Czeski Raj
Ci, którzy lubią aktywnie spędzać czas, powinni odkryć pasmo górskie Rudawy, które oferuje setki kilometrów tras pieszych i rowerowych. W regionie znajdzie się też coś dla wielbicieli historii i zwiedzania. Region górniczy w Rudawach został wpisany w 2020 roku na listę UNESCO jako wspólny czesko-niemiecki projekt. Miejsce to stanowi wyjątkowy przypadek wpływu działalności wydobywczej na górski krajobraz i jego różnorodność. Wydobycie rud metali oraz ich przetwarzanie pozostawiło po sobie ślady m.in. w postaci zabytków górniczych.
Na miłośników architektury czekają malownicze miasta i miasteczka. Koniecznie trzeba odwiedzić Ústí nad Labem z pięknym Pałacykiem Větruše na szczycie wzgórza, Klášterec z charakterystycznym zamkiem o tej samej nazwie oraz miasto królewskie Litoměřice uznawane za jedno z najpiękniejszych w Czechach.
Niezwykłym przyrodniczo regionem jest Park Narodowy Czeska Szwajcaria leżący przy granicy z Niemcami. To przepiękna skalna kraina z wysokimi piaskowcowymi ścianami i wieżami, wąwozami i górami stołowymi. Symbolem parku jest Brama Pravčicka – największy most skalny w Europie.
Czechy północne to także Góry Izerskie, Łużyckie, Grzbiet Jeszczedzki i fantastyczne formacje skalne Czeskiego Raju. Latem warto wybrać się też na wypoczynek nad Jeziorem Machy czy w regionie Kokořínsko. Zobaczymy tam bajkowe zamki Houska i Bezděz.
Nad krainą dominuje Jeszczed ze słynnym hotelem górskim i nadajnikiem telewizyjnym na szczycie. Wjedziemy tu kolejką linową, której dolna stacja znajduje się na obrzeżach Liberca.
Region północnych Czech od stuleci słynie z produkcji dobrej jakości pięknego szkła, szklanych koralików i biżuterii. Znajdziemy tu huty szkła (niektóre powstałe już w XVI wieku), jak również szkoły szklarskie, wytwórnie biżuterii czy muzea szklarskie. Te poszczególne miejsca łączy projekt Kryształowa Dolina.
Na miłośników architektury czekają także bogato wyposażone zamki i pałace, między innymi Sychrov, Frydlant i Kost z ekspozycją poświęconą rodowi Kinskich, właścicieli obiektu. W tej części Czech każdy znajdzie coś dla siebie.
Czechy Wschodnie – Litomyšl i stadnina Kladruby
Podążając szlakiem najpiękniejszych zabytków i miast w Czechach, koniecznie trzeba zobaczyć Litomyšl. To miasto z tysiącletnią historią i pięknym rynkiem otoczonym zabytkowymi kamienicami. Największe wrażenie robi XVI-wieczny pałac w stylu włoskiego renesansu – należy do najznamienitszych czeskich zabytków i od 1999 roku figuruje na liście UNESCO.
Ciekawym punktem, również wpisanym na listę UNESCO, jest Stadnina Kladruby nad Łabą (jedna z najstarszych na świecie). Miejsce to słynie z hodowli unikatowej czeskiej rasy koni, tak zwanych koni starokladrubskich, przeznaczonych specjalnie dla celów reprezentacyjnych.
Miłośnicy architektury powinni odwiedzić także Hradec Králové (jedno z najstarszych miast czeskich położone u zbiegu rzek Łaby i Orlicy), Kuks z barokowym kompleksem budynków w dolinie Łaby, klasztor w Broumovie czy Pałac Karlova Koruna (Korona Karola) uznawany za jeden z najwspanialszych przykładów baroku ekspresyjnego w Czechach. W Josefovie można zobaczyć z kolei imponującą barokową twierdzę (zbudowaną w latach 1780–1787), która swoją nazwę otrzymała po cesarzu Józefie II.
Wyżyna Czesko-Morawska – Telč, Zelená Hora i Třebíč
Wyżyna Czesko-Morawska jest jednym z najczystszych ekologicznie regionów w Czechach. W tej części kraju znajdziemy wiele cennych zabytków, z których aż trzy znajdują się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Koniecznie trzeba odwiedzić Telč – tutejsza starówka nie bez powodu uznawana jest za najpiękniejszą w całych Czechach. Od 1992 roku zabytkowe centrum miasta figuruje na liście UNESCO.
Warto wymienić również sanktuarium pielgrzymkowe św. Jana Nepomucena (Zelená Hora), położone w okolicy miasta Žďár nad Sázavą. Kościół jest dziełem genialnego architekta Jana Błażeja Santiniego, który przy projektowaniu użył symboliki pięcioramiennej gwiazdy. To również jedna z czeskich pereł UNESCO.
Nie można pominąć też miasta Třebíč. Słynie ze wspaniałej romańskiej bazyliki św. Prokopa oraz najlepiej w Czechach zachowanej dzielnicy żydowskiej. W 2003 roku oba te miejsca zostały wyróżnione przez UNESCO i trafiły na listę światowego dziedzictwa przyrodniczego i kulturalnego.
Morawy Południowe – Brno, Lednice-Valtice i Mikulov
Morawy Południowe uznawane są za jeden z najpiękniejszych regionów Centralnej Europy. „Słowiańska Toskania”, jak czasem mówi się o Morawach, to kraina zielonych wzgórz, malowniczych miasteczek, zamków, pałaców i zabytków UNESCO.
Obowiązkowym punktem zwiedzania powinno być Brno. To tutaj znajduje się Willa Tugendhatów – jedyny zabytek architektury modernizmu w Czechach wpisany na listę UNESCO.
Warto zobaczyć również zespół parkowo-pałacowy Lednice-Valtice, który powstawał od XVII do XX wieku i jest kolejnym zabytkiem z listy UNESCO. Oś całego kompleksu przebiega od barokowego pałacu w Valticach do pałacu w stylu nowego gotyku w Lednicy. Atrakcją Valtic jest także unikatowy labirynt podziemnych korytarzy z XIII wieku łączący piwnice winne.
W regionie Moraw Południowych znajduje się również miasteczko Mikulov z pięknym, barokowym zamkiem i urokliwą starówką. Warto odwiedzić też Znojmo z malowniczym centrum otoczonym średniowiecznymi murami obronnymi. Dużą atrakcją turystyczną tego miasta są podziemia należące do najdłuższych w Czechach.
Morawy Wschodnie – Kroměříž i Velehrad
Ten region słynie z malowniczej architektury ludowej, barwnego folkloru, pięknych pałaców oraz zamków. Wielbiciele zwiedzania powinni pojechać do Kroměříža. Miasto to przez wieki było letnią siedzibą biskupów i arcybiskupów ołomunieckich. Tutejszy pałac i jego unikatowe ogrody są wpisane na listę UNESCO i należą do najcenniejszych przykładów europejskiej architektury i ogrodnictwa.
W Luhačovicach, perle uzdrowisk morawskich, można z kolei podziwiać imponujące secesyjne budynki – dzieło architekta Dušana Jurkoviča.
W regionie Moraw Wschodnich znajduje się też jedno z najważniejszych sanktuariów – Bazylika w Velehradzie – związana z misjonarską działalnością w IX wieku świętych Cyryla i Metodego. To ważne miejsce pielgrzymkowe w Czechach i jedno z czterech katolickich sanktuariów na świecie, którym papież Jan Paweł II ofiarował Złotą Różę.
Morawy Środkowe i Północne – Ołomuniec i Ostrawa
Stolicą Moraw Środkowych jest Ołomuniec – miasteczko z jednym z najpiękniejszych rynków na świecie. Na miejscu zachwycają zabytkowe kamienice, liczne fontanny oraz kolumna Najświętszej Trójcy wpisana na listę UNESCO. W pobliżu miasta znajduje się barokowy kompleks pielgrzymkowy na Świętej Górce.
W regionie znajdziemy też wiele pałaców i zamków. Warto odwiedzić bajkowy zamek Bouzov – jeden z najchętniej odwiedzanych przez turystów i szczególnie popularnych wśród filmowców. Pięknie prezentuje się też klasycystyczny pałac w miasteczku Čechy pod Kosířem.
Na Morawach Północnych koniecznie trzeba odwiedzić Ostrawę. Choć przez długi czas miasto to kojarzone było niemal wyłącznie jako typowy ośrodek przemysłowy, z czasem zaczęło przyciągać bogatym życiem kulturalnym i imprezowym. Na miejscu byłych kopalni powstały muzea górnicze, a tutejsze dziedzictwo przemysłowe to wyjątkowy klejnot architektoniczny.
Miłośnicy zabytków techniki powinni wybrać się na wycieczkę Technotrasą, czyli szlakiem łączącym ponad 30 zabytkowych obiektów górniczych, hutniczych, kolejowych, motoryzacyjnych, wojskowych i rolniczych i innych.
Materiał powstał przy współpracy z Czeską Centralą Ruchu Turystycznego – CzechTourism. Więcej informacji: #VisitCzechRepublic
