Podlasie na weekend. 10 niezwykłych miejsc, które warto zobaczyć
Podlasie nazywane jest „zielonymi płucami Polski”. To kraina wspaniałych krajobrazów z lasami, puszczami, czterema parkami narodowymi, jeziorami i rzekami. To jednocześnie region, w którym przetrwały odrębności kulturowe i zachowała się tradycyjna architektura – drewniane domy, cerkwie, kościoły. Tutaj czas płynie znaczniej wolniej niż w innych częściach Polski. Odkrywamy największe atrakcje Podlasia.
Województwo podlaskie położone jest w północno-wschodniej części Polski. Uwarunkowania geograficzne i historyczne sprawiły, że Podlasie stało się miejscem współistnienia różnych narodów i kultur. Ukształtował się tu specyficzny pejzaż kulturowy, charakteryzujący się różnorodnością wyznaniową i bogactwem obrzędów. To region pełen niezwykłych miejsc. Co warto zobaczyć w tej części Polski? Oto 10 największych atrakcji turystycznych Podlasia.
Puszcza Białowieska: zielony skarb Polski
Puszcza Białowieska to niesamowity, dziewiczy kompleks leśny leżący na pograniczu Polski i Białorusi. Właśnie tutaj zachowały się jedne z ostatnich i największych fragmentów lasu pierwotnego nizin europejskich. To jednocześnie jeden z najczystszych terenów w naszym kraju. Ta przepiękna atrakcja Podlasia, nazywana zielonym skarbem Polski, zachwyca tak naprawdę o każdej porze roku.
Wizytówką Puszczy Białowieskiej są oczywiście żubry. Warto wstąpić do rezerwatu pokazowego żubrów położonego przy drodze z Białowieży do Hajnówki. Teren Puszczy Białowieskiej od 1976 roku widnieje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Supraśl: podlaskie miasto-uzdrowisko
To niewielkie miasteczko, położone w otoczeniu Puszczy Knyszyńskiej, od pięciu wieków łączy w sobie kulturę, historię oraz naturę. Supraśl zachował swój niepowtarzalny klimat, dlatego warto przespacerować się jego uliczkami. Jednym z najważniejszych zabytków miasta jest Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy i św. Jana Teologa, na terenie którego znajduje się słynne Muzeum Ikon. Warto zobaczyć też Domy Tkaczy z początku XIX wieku – to prawdziwe perełki drewnianej architektury.
Miłośnicy kultury powinny wybrać się też do Teatru Wierszalin, który mieści się w drewniany budynku z początku XX wieku. Supraśl, za sprawą walorów ekologicznych, czystości powietrza oraz bogatych złóż borowin (skał osadowych o właściwościach leczniczych) uzyskał status uzdrowiska.
Kraina Otwartych Okiennic
Kraina Otwartych Okiennic to tak naprawdę szlak wiodący przez wsie Trześcianka, Soce oraz Puchły. Niesamowity klimat tego miejsca tworzą zdobione domy. Wokół okien i na węgłach budynków umieszczane są drewniane ornamenty, a okiennice wyróżniają się żywymi kolorami. Uroku temu miejscu dodają oczywiście sami mieszkańcy siedzący na ławeczkach przed domami.
Stara architektura, przepiękne cerkwie, zabytkowe kapliczki przydrożne, słyszalna do dziś gwara… i spokojniejszy tryb życia. Kraina Otwartych Okiennic wygląda tak, jakby zatrzymał się w niej czas.
Kruszyniany: wieś tatarska
Kolejną atrakcją Podlasia jest wioska Kruszyniany. Podróż do tego miejsca to odkrywanie urokliwych wiosek zagubionych pośród łąk, lasów i wzniesień. Najciekawszym punktem w tym miejscu są słynne Szlaki Tatarskie. Jeden z nich – zielony – przebiega przez miejscowości Sokółka, Bohoniki, Stara Kamionka, Wierzchlesie, Talkowszczyzna, Nowa Świdziałówka, Nietupa i kończy się na wsi Kruszyniany.
W ostatnim punkcie szlaku, Kruszynianach, można zobaczyć mizar (cmentarz tatarski) oraz XVIII-wieczny drewniany meczet – najstarsze w Polsce sanktuarium muzułmańskie. Warto odwiedzić też Jurtę Tatarska, czyli gospodarstwo agroturystyczne, w którym mamy szansę nie tylko poznać lokalne zwyczaje, ale też spróbować prawdziwej tatarskiej kuchni.
Tykocin: wioska bocianów i perła baroku
Ciekawym punktem na mapie atrakcji Podlasia jest Tykocin. To historyczna miejscowość, licząca około 600 lat, z królewską przeszłością (w dawnych czasach przebywali tu królowie i książęta polscy). Miasto, cudownie usytuowane nad rzeką Narew, zachowało swój niezwykły klimat i naturalne piękno. Tykocin leży na trasie podlaskiego szlaku bocianiego, który biegnie od Białowieskiego Parku Narodowego aż do Narwiańskiego Parku Narodowego. Miastu został nawet nadany tytuł Europejskiej Wioski Bocianiej.
Tykocin określany jest też czasem „podlaską perłą baroku”. Nie bez powodu, bo jego wizytówką są imponujące budowle reprezentujące styl barokowy. Zobaczymy tu reprezentacyjny barokowy rynek, kościół Świętej Trójcy z barokowo-rokokowym ołtarzem oraz klasztor Bernardynów. Wizytówką miasta jest położony nad Narwią zamek tykociński, w którym August II Mocny ustanowił order Orła Białego. Dzisiejsza budowla to współczesna rekonstrukcja zburzonej podczas I wojny światowej twierdzy. Przez miasto biegną też szlaki turystyczne i rowerowe – doskonała propozycja dla aktywnych.
Najpiękniejsze cerkwie na Podlasiu
Piękno i niezwykłość Podlasia tworzy jego różnorodność kulturowa i religijna. Od wieków żyli tu obok siebie Polacy, Białorusini, Litwini, Ukraińcy, Rosjanie i Żydzi. Duże wrażenie robią tutejsze cerkwie – kilka z nich wyróżnia się samym kolorem – niebieskim lub zielonym. Które cerkwie na Podlasiu szczególnie warto zobaczyć? Za jedną z najpiękniejszych prawosławnych świątyń w tym regionie Polski uznawana jest Cerkiew pw. Matki Bożej w Puchłach, która powstała najprawdopodobniej w XVI wieku. Dla prawosławnej ludności Podlasia wieś Puchły to ważny ośrodek kultu maryjnego.
Warto odwiedzić również Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi, która wyróżnia się swoim niebieskim kolorem. Obowiązkowo trzeba też zobaczyć też drewnianą, pomalowaną na zielono Cerkiew św. Michała Archanioła w Trześciance. Sama miejscowość uznawana jest nieformalną „stolicą” Krainy Otwartych Okiennic.
Kasztelik Korona Podlasia: ciekawa atrakcja Podlasia
Ten niewielki, a zarazem imponujący zamek jest dowodem na to, że dzięki pasji, determinacji i ciężkiej pracy można stworzyć coś naprawdę wyjątkowego. Kasztelik Korona Podlasia jest dziełem Jerzego Korowickiego, właściciela tego terenu. Mężczyzna rozpoczął budowę miniaturowego zamku na początku XXI wieku.
Korona Podlasia jest stworzona z własnoręcznie ciosanych i obrabianych kamieni, a uroku dodają jej także metalowe i żelazne zdobienia czy elementy (balustrady, schody). Na szczycie 15-metrowej wieży dumnie powiewa flaga Polski. Tuż obok zamku właściciel wykopał fosę i wybudował kamienny most. Zamek znajduje się na terenie prywatnym. Nie ma tu biletów wstępu, ale przy wejściu stoi skrzyneczka, do której warto wrzucić choćby symboliczną kwotę, aby wesprzeć tę niezwykłą konstrukcję. Kasztelik znajduje się w Olendrach, niedaleko miasta Siemiatycze.
Biebrzański Park Narodowy: w krainie łosia
Biebrzański Park Narodowy, utworzony w 1993 roku, jest największym tego typu obszarem w Polsce (zajmuje ok. 59 tys. ha). Teren parku chroni cenne przyrodniczo, ciągnące się kilometrami obszary bagienne. Jest ostoją dla licznego ptactwa wodnego (ok. 270 różnych gatunków). Królem Biebrzy jest oczywiście łoś - można go spotkać w wielu miejscach, również na drodze.
Piękno i bogactwo Biebrzańskiego Parku Narodowego najlepiej odkrywać z oznakowanych ścieżek edukacyjnych i szlaków turystycznych - pieszych, rowerowych i kajakowych. Trasy te prowadzą bardzo często przez kładki i pomosty. Nie brakuje też obserwacyjnych wież widokowych, z których warto podziwiać tutejszą przyrodę.
19 kwietnia 2020 roku na terenie parku wybuchł pożar, który w ciągu tygodnia (do czasu jego ugaszenia) objął obszar ok. 5,3 tys. ha. Z tego powodu po raz kolejny wprowadzono kampanię informacyjną pod hasłem "STOP pożarom traw". Akcja służy między innymi uświadamianiu społeczeństwa o stratach wynikających z podpalania traw i nieużytków.
Narwiański Park Narodowy: „polska Amazonia”
Niezwykłym miejscem na Podlasiu jest również Narwiański Park Narodowy. To chroniony obszar obejmujący 6 810 ha powierzchni i pokrywający rozlewiska rzeki Narwi. Miejsce to nazywane jest "polską Amazonią" i uznawana za jedną z ostatnich w Europie naturalnych, regularnie zalewanych dolin rzecznych. To jednocześnie prawdziwy raj dla ornitologów – występuje tu ponad 200 gatunków ptaków, wśród nich 28 zagrożonych w skali światowej lub europejskiej.
Na terenie parku zorganizowano szlaki piesze, wodne, rowerowe oraz ścieżki edukacyjne. Świetną okazją do poznania walorów przyrodniczych parku jest spływ kajakiem czy też przeprawa kładką i promami na linach w poprzek doliny Narwi na odcinku Waniewo-Śliwno.
Białystok: w stolicy Podlasia
Białystok to największe miasto województwa podlaskiego, a zarazem jego stolica. Świetnie sprawdzi się jako miejsce na weekendowy wypad. Co warto zobaczyć w Białymstoku? Na sam początek XVIII-wieczny Pałac Branickich, nazywany „Wersalem Podlasia”. To jedna z lepiej zachowanych rezydencji magnackich epoki saskiej. W pobliżu, w samym centrum miasta, znajdują się rozległe planty zaprojektowane w stylu naturalistycznym. Sam Białystok słynie z zielonych terenów - parki, lasy i inne tereny zielone zajmują prawie jedną trzecią powierzchni miasta.
W Białymstoku warto zwrócić też uwagę na świątynię. Najbardziej charakterystyczny jest kościół św. Rocha, będący najciekawszym przykładem modernizmu w polskiej architekturze sakralnej. Został wybudowany na wzgórzu, a jego 83-metrową wieżę widać z niemal każdego miejsca w mieście. Miasto można zwiedzać też szlakami, które wyznaczono w przestrzeni – w ten sposób odkryjecie Białystok żydowski, przemysłowy, wielokulturowy, drewniany.
Tu się dzieje
